Toxocara canis, czyli glista psia to pasożyt jelitowy szczeniąt i dorosłych psów, który może wywołać u człowieka groźną dla zdrowia toksokarozę.
Glista psia – przyczyny, objawy, leczenie
Glista psia to powszechnie stwierdzany pasożyt szczeniąt, którym pupile mogą zarazić się już w łonie matki. W literaturze przedmiotu można wyczytać, że glisty mogą występować nawet u 33% dorosłych psów, jednak problem zarażonych szczeniąt występuje częściej.
Chociaż Toxocara canis określana jest jako nicień jelitowy, to jej cykl życiowy obejmuje wędrówkę przez wątrobę, płuca, tchawicę, skąd larwy mogą trafić do jelita bądź ponownie wniknąć do naczyń krwionośnych i otorbić się w mięśniach lub narządach wewnętrznych.
Choroba ta dotyka także ludzi. Szczególnie narażone są małe dzieci – stąd określenie pasożyt z piaskownicy.
Jak zabezpieczyć psa i opiekuna przed tym pasożytem? O tym przeczytasz w poniższym artykule.
Glista psia – nicień jelitowy psów
Glista psia to pasożyt z rodzaju Toxocara, a więc skupiającego raczej małe glisty. Samce tych nicieni mierzą od 10 do 12,7 cm, z kolei samice są nieco większe – mierzą od 12 do 19 cm. Robaki te mają białożółtawą barwę, ich przedni odcinek ciała posiada dwa boczne skrzydełka szyjne, trzy duże wargi i gruczołową bańkę gardzieli – żołądeczek, który mieści się na przejściu gardzieli w jelito.
Jaja tych robaków mają grubą skorupę, są prawie kuliste i występują na nich liczne wgłębienia.
Pasożyt ten występuje w Polsce powszechnie, a jego żywicielami ostatecznymi są psy i lisy.
Jak pies zaraża się glistą?
Glistą mogą zarazić się zarówno szczenięta, jak i dorosłe psy. Cykl rozwojowy tych robaków rozpoczyna się w jelicie cienkim psa bądź lisa, gdzie dojrzałe formy glisty psiej składają jaja, które następnie wydalane są z kałem do środowiska. Przyjmuje się, że larwy znajdujące się w jajach przechodzą dwukrotne linienie, osiągają stadium III. By do tego doszło, konieczne są jednak odpowiednie warunki: temperatura od 8 do 35°C, a wilgotność poniżej 85%. W optymalnych warunkach rozwój larwy do stadium inwazyjnego trwa 3-4 tygodnie. W takich samych warunkach inwazyjne formy pasożyta mogą przetrwać w środowisku nawet przez 2 lata.
Jak dochodzi do zarażenia szczeniąt?
W przypadku szczeniąt do zarażenia glistą psią dochodzi najczęściej drogą płodową – łożyskową. U ciężarnej suki, pod wpływem hormonów, dochodzi do wzbudzenia uśpionych larw, które zaczynają wędrować z tkanek matki przez łożysko do płodów. Alternatywnie szczenięta mogą zarazić się mlekiem zarażonej matki, ale ta droga transmisji ma mniejsze znaczenie.
Jak zarażają się dorosłe psy?
W przypadku dorosłych psów do zarażenia dochodzi zawsze drogą pokarmową. Psy mogą wprowadzić larwy stadium L3 do organizmu, zjadając trawę, na której znajdują się jaja; pijąc zanieczyszczoną wodę; zjadając padlinę zanieczyszczoną jajami glisty psiej.
Cykl rozwojowy
Cykl rozwojowy glisty psiej zależy w dużej mierze od kondycji zdrowotnej psa.
U psów nieodpornych, czyli zwykle szczeniąt i młodych psów, po zarażeniu wyklute larwy przenikają do naczyń krwionośnych w jelicie cienkim, skąd wraz z krwią wędrują przez wątrobę, prawe serce, aż do płuc. Poprzez naczynia włosowate larwy dostają się do pęcherzyków płucnych, a następnie przez oskrzela do tchawicy, skąd po wykasłaniu i połknięciu trafiają do jelita cienkiego, gdzie osiągają dojrzałość płciową, składają jaja, które następnie wydostają się do środowiska i cykl zostaje domknięty.
W przypadku psów odpornych dochodzi zwykle do tzw. migracji somatycznej. Larwy, które dostaną się do płuc, wędrują naczyniami włosowatymi do układu żył płucnych i przez lewe serce do krążenia dużego. Tą drogą larwy dostają się do tkanek w różnych narządach, gdzie się otorbiają, ich rozwój zostaje zahamowany, a ich przeżycie może trwać w takim stanie przez wiele lat.
Glista u psa – objawy
Objawy zarobaczenia u psów z silną odpornością mogą nie wystąpić przez wiele lat. Wszystko zmienia się, gdy dochodzi do osłabienia odporności psa. Nasilenie objawów następuje również w sytuacji silnego zarobaczenia.
Zarobaczone szczenięta odczuwają silny ból brzucha, piszczą i przyjmują podczas chodzenia i stania pozycję z rozkraczonymi tylnymi łapami. W ich odchodach i wymiotach może pojawić się duża liczba niedojrzałych oraz dorosłych pasożytów. Na skutek silnego zarobaczenia może dojść u szczeniąt do pęknięcia jelita i śmierci.
Zarobaczone szczenięta mogą stracić apetyt lub wykazywać wilczy apetyt, kaszleć, mieć wymioty, biegunki, zaparcia. Zwykle dochodzi u nich do zahamowania wzrostu, anemii, krzywicy, wychudzenia i silnego rozdęcia brzucha.
U dorosłych psów robaczyca objawia się zwykle rzadko, a jeżeli już do nich dochodzi, to obejmuje:
- Utratę apetytu
- Wylizywanie okolic odbytu
- Saneczkowanie
- Biegunki i wymioty
Jak pozbyć się glisty u psa?
Zdiagnozowanie glisty psiej wymaga zawsze badania kału na obecność jaj pasożyta.
Szczenięta odrobaczane są obligatoryjnie od 14. dnia po urodzeniu co 2 tygodnie, aż do 2. tygodni po odstawieniu dietetycznym. Leczenie powinno być następnie kontynuowane co miesiąc aż do osiągnięcia przez nie pół roku życia. Suki karmiące powinny być równocześnie leczone wraz z pierwszym odrobaczeniem swoich szczeniąt, ponieważ same również mogą być nosicielami glisty.
Dorosłe zdiagnozowane psy poddaje się leczeniu preparatami przeciw pasożytom wewnętrznym, zgodnie ze schematem zaproponowanym przez lekarza weterynarii.
W przypadku dorosłych psów zalecane są jednak działania profilaktyczne, o których więcej napisaliśmy w artykule: Co ile odrobaczać psa.
Toksokaroza: Czy można zarazić się glistą od psa?
Glista psia to pasożyt, który może dostać się do układu pokarmowego człowieka na nieumytych rękach włożonych do buzi – dotyczy to najczęściej dzieci, bawiących się na dworze.
W organizmie człowieka dochodzi do tzw. zespołu larwy wędrującej. U ludzi może dojść do umiejscowienia larw w narządach wewnętrznych – toksokaroza trzewna lub w gałce ocznej – toksokaroza oczna.
Larwy, które przeżyją wędrówkę przez wątrobę mogą wędrować do płuc, serca, nerek itd., powodując inne objawy. W cięższej postaci choroby może dojść u ludzi do nacieków w płucach, zajęcia mózgu z takimi objawami, jak drgawki, zaburzenia zachowania etc., zaburzenia widzenia, aż do utraty wzroku.
