Świerzb uszny u kota to choroba pasożytnicza wywołana przez mikroskopijne roztocza. Jak leczyć kociego świerzbowca?
Jak wygląda świerzb uszny u kota?
Świerzb uszny u kota wywoływany jest przez roztocza z gatunku Otodectes cynotis. Niewielkiego rozmiaru pasożyty mające postać ruchomych, białych kropek umiejscawiają się w przewodzie słuchowym zwierzęcia, gdzie żywią się resztkami naskórka i wydzieliną z uszu. Nieleczony może prowadzić do powikłań neurologicznych i utraty słuchu.
Do objawów inwazji świerzbowca usznego u kotów należą:
- czarna lub brązowa wydzielina z uszu,
- potrząsanie głową,
- drapanie się po uszach,
- strupy i rany w okolicy głowy,
- osłabienie i brak apetytu,
- rozdrażnienie.
W wyniku choroby u kota dojść może do wtórnych zakażeń bakteryjnych skóry, a także pojawienia się objawów neurologicznych.
Jak kot zaraża się świerzbowcem?
Świerzbowiec uszny z łatwością przenosi się między kotami – wystarczy krótkie spotkanie z zarażonym zwierzęciem, by doszło do inwazji u kolejnej ofiary. Natomiast rzadko dochodzi do rozwoju choroby poprzez kontakt pośredni, choć możliwe jest złapanie świerzbu usznego podczas korzystania z tych samych posłań lub transporterów. Na chorobę narażone są przede wszystkim kocięta i koty z obniżoną odpornością, szczególnie przebywające w dużych skupiskach zwierząt (na przykład w schroniskach czy hodowlach).
Czy można zarazić się świerzbem usznym od kota?
Świerzbowiec Otodectes cynotis to pasożyt atakujący przede wszystkim koty, jednak zdarzają się przypadki przeniesienia się choroby na psy, a nawet na człowieka. Dlatego przy podejrzeniu świerzbu usznego u kota należy odizolować go od innych zwierząt i nie wpuszczać go do łóżka do czasu wyleczenia choroby.
Czy świerzb u kota sam przejdzie?
Świerzb uszny u kota to poważna choroba, której nie należy bagatelizować. Brak leczenia może sprawić, że pasożyt rozprzestrzeni się na całe ciało zwierzęcia, a nawet zaatakuje jego układ nerwowy. Dlatego nie należy czekać, aż świerzb sam przejdzie – jeśli kot zaczyna trzepać uszami i drapać się po głowie, należy jak najszybciej zabrać go do lekarza weterynarii.
Szczególną ostrożność powinny zachować osoby o osłabionej odporności:
- dzieci,
- osoby starsze,
- osoby przewlekle chore (np. w trakcie chemioterapii, leczenia immunosupresyjnego).
W rzadkich przypadkach pasożyt może wywołać przejściowe swędzenie i zaczerwienienie skóry – zwykle ustępujące samoistnie po kilku dniach. Dla bezpieczeństwa:
- izoluj chorego kota na czas leczenia,
- nie wpuszczaj go do łóżka ani na kanapę,
- dbaj o częstą dezynfekcję i higienę rąk po kontakcie ze zwierzęciem.
Jak leczyć świerzb w uszach kota?
Domowe sposoby na świerzb uszny u kota – czy warto?
Świerzbowca usznego nie należy leczyć domowymi sposobami. Smarowanie kotu uszu maścią bez konsultacji z lekarzem weterynarii może prowadzić do zatkania przewodów słuchowych, podrażnienia skóry i nasilenia choroby.
Leczenie weterynaryjne świerzbu usznego u kota
Leczenie świerzbu usznego u kota polega na zabiciu pasożytów i złagodzeniu podrażnień uszkodzonej skóry. Świerzbowca można zwalczyć, stosując preparaty wykazujące działanie roztoczobójcze. Leczeniu należy poddać wszystkie zwierzęta mające kontakt z chorym kotem, by uniknąć rozprzestrzeniania się inwazji. Ważne jest także usuwanie zalegającej wydzieliny z uszu chorego kota oraz higiena ran i zadrapań, by nie doszło do zakażeń bakteryjnych.
Jak weterynarz diagnozuje świerzb uszny u kota?
Rozpoznanie świerzbu usznego u kota nie powinno opierać się wyłącznie na obserwacji objawów takich jak potrząsanie głową czy brudne uszy. Choć mogą one sugerować infekcję pasożytniczą, tylko dokładna diagnostyka weterynaryjna pozwala potwierdzić obecność roztoczy i wdrożyć właściwe leczenie.
Najczęściej stosowane metody to:
- Badanie otoskopowe – lekarz za pomocą otoskopu zagląda do przewodu słuchowego kota. Pozwala to ocenić stopień stanu zapalnego oraz zauważyć charakterystyczną brunatną wydzielinę lub, przy silnej inwazji, poruszające się białe punkciki – roztocza Otodectes cynotis.
- Pobranie wymazu z wnętrza ucha – wydzielina zostaje następnie obejrzana pod mikroskopem. To najpewniejsza metoda wykrycia pasożyta, jego jaj oraz odchodów.
- Zeskrobiny skórne – w przypadku podejrzenia rozszerzenia infekcji poza uszy (np. na szyję czy kark), lekarz może pobrać materiał z naskórka do dalszych badań.
Dlaczego nie warto diagnozować świerzbu „na oko”? Ponieważ objawy takie jak świąd, zaczerwienienie skóry i obecność brunatnej wydzieliny mogą występować również przy infekcjach grzybiczych, alergiach czy bakteryjnym zapaleniu ucha. Tylko potwierdzenie obecności świerzbowca usznego pod mikroskopem gwarantuje trafne rozpoznanie i skuteczne leczenie.
Czy i jak można czyścić uszy kota chorego na świerzb?
Czyszczenie uszu kota zmagającego się ze świerzbem to ważny element terapii wspomagającej, ale tylko wtedy, gdy jest wykonywane w sposób bezpieczny i zgodny z zaleceniami weterynarza. Nieodpowiednie metody mogą pogorszyć stan kota, a nawet uszkodzić przewód słuchowy.
Czego używać do czyszczenia kocich uszu?
- Specjalistyczne płyny do uszu dla kotów – rozpuszczają woskowinę i wydzielinę, łagodzą stany zapalne i mają działanie antyseptyczne. Niektóre z nich zawierają też składniki pomagające w walce z pasożytami.
- Jałowe gaziki lub miękkie waciki – do przetarcia widocznej części małżowiny usznej. Wewnętrzny kanał powinien być czyszczony tylko na wyraźne zalecenie lekarza.
Czego unikać?
- Patyczków kosmetycznych – mogą wepchnąć wydzielinę głębiej, podrażnić skórę lub uszkodzić błonę bębenkową.
- Domowych specyfików – woda utleniona, ocet czy alkohol mogą poważnie podrażnić delikatną skórę ucha.
📌 Czyszczenie uszu należy wykonywać tylko wtedy, gdy lekarz uzna to za bezpieczne – w niektórych przypadkach może zlecić najpierw wyeliminowanie pasożytów, zanim zostanie wdrożona pielęgnacja.
Profilaktyka świerzbowca usznego u kotów
Koty zarażają się świerzbowcem nawet podczas krótkiego kontaktu z chorymi zwierzętami. Dlatego niezwykle ważne jest regularne stosowanie weterynaryjnych preparatów zwalczających pasożyty skórne. Krople zawierające fipronil należy podawać kotu raz w miesiącu, aplikując zawartość pipety na odsłoniętą skórę między łopatkami zwierzęcia.
Najczęstsze pytania – FAQ
Czy świerzb uszny u kota jest zaraźliwy?
Tak, świerzb uszny u kota jest zaraźliwy dla innych kotów, psów, a rzadziej – ludzi.
Jak długo trwa leczenie świerzbu usznego u kota?
Od 2 do 6 tygodni, w zależności od stopnia inwazji i skuteczności terapii.
Czy istnieje skuteczny lek na świerzb uszny u kota bez recepty?
Tak, niektóre preparaty typu spot-on można kupić w sklepach zoologicznych, ale zawsze konsultuj ich użycie z lekarzem.
Czy można wyleczyć świerzb u kota domowymi sposobami?
Nie w pełni. Domowe sposoby mogą łagodzić objawy, ale nie zwalczają pasożytów. Najlepiej sprawdzą się preparaty zawierające fipronil.
