Zakopywanie jedzenia przez psa to zachowanie, które może zaskakiwać opiekunów. Psy chowają kości, gryzaki, a nawet karmę wyniesioną z miski – czasem w ogrodzie, pod kocem w legowisku, a niekiedy nawet pod poduszką opiekuna. Dlaczego pies zakopuje jedzenie i czy można temu zapobiec?
Czy Twój pies zakopuje jedzenie?
Nie wszystkie psy to robią – niektóre chowają wszystko, inne tylko wybrane przysmaki, a jeszcze inne wcale. Zakopywanie jedzenia może dotyczyć:
- Kości i gryzaków
- Karmy w misce
- Resztek jedzenia z talerza
Czasem pies broni swojego „skarbu” przed domownikami lub innymi zwierzętami w domu, co może prowadzić do konfliktów i frustracji u opiekunów.
Dlaczego psy zakopują jedzenie?
Zakopywanie jedzenia jest w dużej mierze instynktowne. W naturze dzikie psowate nie miały stałego dostępu do pożywienia – dlatego ukrywanie nadmiaru jedzenia pozwalało na późniejsze posiłki.
Dzikie psowate, w tym wilki szare – bezpośredni przodkowie psów domowych – regularnie praktykowały ukrywanie nadmiaru pożywienia. Badania opublikowane w czasopiśmie „Ethology” dokumentują, że wilki nie tylko pozostają przy swojej zdobyczy wystarczająco długo, aby ją spożyć, ale również aktywnie transportują fragmenty upolowanej zwierzyny do bezpiecznych lokalizacji, gdzie je zakopują.
Instynkt przodków – zapasy na później
Dzikie psy i wilki często zakopywały nadmiar pożywienia, aby chronić je przed konkurencją i móc zjeść później.
Ochrona przed zepsuciem i owadami
Zakopanie jedzenia w ziemi lub ukrycie pod liśćmi chroniło je przed słońcem, muchami i szybkim psuciem się.
Ukrycie przed innymi zwierzętami
Pies instynktownie chroni swoje skarby przed innymi zwierzętami lub domownikami, zwłaszcza jeśli obawia się utraty jedzenia.
Brak atrakcyjności pokarmu
Czasami pies zakopuje jedzenie, którego nie chce jeść – np. przysmaki nieatrakcyjne lub zepsute.
Nadmiar jedzenia
Przekarmiony pies może chować resztki, które w jego odczuciu powinny być „zabezpieczone” na później.
Teriery i Jamniki – naturalni kopacze
Szczególną skłonnością do zakopywania jedzenia i innych przedmiotów charakteryzują się rasy psów pierwotnie hodowane do polowania na zwierzęta żyjące pod ziemią. Teriery wszystkich rodzajów, jamniki oraz inne psy tej grupy użytkowej mają genetycznie uwarunkowaną potrzebę kopania i eksplorowania podziemnych przestrzeni.
Jamniki, hodowane przez stulecia do polowania na borsuki w ich norach, wykazują wyjątkowo silny instynkt kopania. Ten instynkt jest tak silny, że właściciele ogrodów często muszą liczyć się z tym, że ich jamnik może przekształcić rabatki w „plac budowy”. Chociaż można nauczyć jamnika kopania w wyznaczonym miejscu, całkowite oduczenie tego zachowania jest praktycznie niemożliwe.
Teriery, włączając w to rasy takie jak fox terrier, jack russell terrier czy yorkshire terrier, również wykazują znaczącą skłonność do zachowań związanych z kopaniem i ukrywaniem. Te psy zostały wyhodowane do samodzielnego podejmowania decyzji podczas polowania, co czyni je bardziej niezależnymi i skłonnymi do zabezpieczania swoich „trofeów”.
Aspekty Wiekowe i Rozwojowe
Zachowania u Szczeniąt
Szczenięta w wieku 8-16 tygodni często wykazują intensywne zachowania eksploracyjne, w tym próby ukrywania jedzenia i zabawek. To normalna część rozwoju, która pomaga młodym psom nauczyć się zarządzania zasobami i planowania przyszłości.
U szczeniąt ukrywanie jedzenia może być również sposobem naśladowania matki, która w naturze ukrywałaby część pokarmu dla potomstwa. To zachowanie zwykle zmniejsza się wraz z dojrzewaniem i właściwą socjalizacją.
Zmiany u Psów Seniorów
Starsze psy mogą ponownie zacząć ukrywać jedzenie z powodu rozwoju problemów kognitywnych czy zdrowotnych. Zespół dysfunkcji kognitywnej u psów może prowadzić do dezorientacji i powrotu do bardziej prymitywnych wzorców zachowań.
Problemy zdrowotne wpływające na apetyt, takie jak problemy dentystyczne czy zaburzenia trawienia, mogą również prowadzić do zmian w zachowaniach żywieniowych u psów seniorów. W takich przypadkach konieczna jest konsultacja weterynaryjna w celu wykluczenia przyczyn medycznych.
Dlaczego pies zakopuje kości i gryzaki?
Zakopywanie kości jest jednym z najbardziej typowych zachowań u psów. Długi czas trzymania przysmaków pozwala czworonogom korzystać z zapasów później. Warto obserwować, jakie gryzaki pies najczęściej chowa – może to wskazywać, które mu nie smakują lub są za duże, by zjeść je od razu.
Co zrobić, gdy pies zakopuje jedzenie?
Zakopywanie jedzenia w domu czy ogrodzie może być problemem, ale nie należy karać psa – w ten sposób zwiększamy stres i ryzyko zachowań problemowych.
Ograniczenie przekąsek
Zmniejszenie liczby przysmaków podawanych między posiłkami sprawia, że pies chętniej zjada karmę z miski.
Podawanie mniejszych porcji
Małe porcje są łatwiejsze do spożycia od razu i zmniejszają chęć zakopywania.
Wybór odpowiednich gryzaków
Podawaj gryzaki dostosowane do wielkości psa i spożywaj je pod nadzorem, aby pies nie miał nadmiaru.
Nie karz psa
Krzyczenie lub stosowanie kar powoduje stres i może nasilać problem.
Skonsultuj się z behawiorystą
Jeśli pies broni zakopanych przysmaków, warczy lub kłapie zębami, warto skorzystać z pomocy specjalisty.
Czemu pies pilnuje zakopanych skarbów?
Obrona jedzenia to instynktowna strategia, która w naturze chroni psa przed utratą zapasów. Domowe psy mogą zachowywać się podobnie, nawet wobec członków rodziny. W takich sytuacjach najlepiej:
- Odwrócić uwagę psa wyjątkowo smakowitym przysmakiem
- Bezpiecznie odebrać zakopany pokarm
- Zapobiegać nadmiarowi przekąsek i zbyt dużym porcjom
Kiedy Zwrócić się o Pomoc Specjalisty
Sygnały Alarmowe
Istnieją sytuacje, w których ukrywanie jedzenia przez psa wymaga interwencji specjalisty. Do sygnałów alarmowych należą: agresywne bronienie ukrytego jedzenia, obsesyjne gromadzenie przedmiotów, niszczenie mebli w celu utworzenia kryjówek, czy ukrywanie jedzenia połączone z innymi problemami behawioralnymi.
Psy, które warczą, szczerzą zęby lub próbują gryźć podczas obrony ukrytych „skarbów”, wymagają natychmiastowej pomocy certyfikowanego behawiorysty zwierzęcego. Takie zachowania mogą być niebezpieczne dla członków rodziny, szczególnie dzieci.
Współpraca z Profesjonalistami
Certyfikowani behawiorystka zwierzęcy posiadają wiedzę i doświadczenie niezbędne do właściwej diagnozy przyczyn problemowego ukrywania jedzenia. Profesjonalna ocena behawioralna obejmuje analizę historii życia psa, obecnych warunków bytowych oraz szczegółową obserwację zachowań.
Plan modyfikacji zachowania opracowany przez specjalistę jest dostosowany do indywidualnych potrzeb konkretnego psa i jego rodziny. Może obejmować techniki desensytyzacji, przeciwkondycjonowania oraz w niektórych przypadkach współpracę z weterynarzem w zakresie farmakoterapii wspierającej.
Podsumowanie
Podsumowanie i Rekomendacje
Zakopywanie jedzenia przez psy to złożone zachowanie o głębokich korzeniach ewolucyjnych, które może manifestować się w różnorodnych formach w zależności od rasy, osobowości psa oraz warunków środowiskowych. Zrozumienie mechanizmów stojących za tym instynktem jest kluczem do skutecznego zarządzania nim w warunkach domowych.
Najważniejszym elementem w podejściu do tego zachowania jest akceptacja jego naturalności przy jednoczesnym wprowadzeniu rozumnych ograniczeń i modyfikacji, które czynią je akceptowalnym w życiu codziennym. Regularne pory karmienia, odpowiednia ilość pokarmu, spokojne środowisko do jedzenia oraz pozytywne metody treningu stanowią podstawę skutecznego zarządzania zachowaniami związanymi z ukrywaniem jedzenia.
W przypadkach problemowych lub gdy zachowanie staje się obsesyjne, nie należy wahać się przed skorzystaniem z pomocy profesjonalnych behawiorystów zwierzęcych. Pamiętajmy, że każdy pies jest indywidualny, a skuteczne rozwiązania muszą być dostosowane do konkretnych potrzeb i okoliczności.
Właściwe zrozumienie i zarządzanie instynktem ukrywania jedzenia nie tylko rozwiązuje praktyczne problemy w domu, ale również wzmacnia więź między psem a jego opiekunem poprzez lepsze zrozumienie naturalnych potrzeb czworonożnego towarzysza. To zachowanie, które może początkowo wydawać się problematyczne, przy odpowiednim podejściu może stać się częścią bogatego i satysfakcjonującego życia psa w ludzkiej rodzinie.
