Czarny terier rosyjski został wyhodowany na potrzeby armii, a planowa hodowla rasy rozpoczęła się właśnie przy jednej z jej głównych baz.
Czarny terier rosyjski – najważniejsze informacje o rasie.
Czarny terier rosyjski to rasa wywodząca się z hodowli Czerwona Gwiazda, utworzonej przy Centralnej Wojskowej Szkole Specjalistów ds. Psów Wojskowych i Sportowych. To właśnie tam, po II wojnie światowej, ukształtowano tego olbrzyma.
Wojsko potrzebowało psa ostrego, silnego psychicznie i fizycznie, chętnego do nauki i skłonnego do podporządkowania. Te cechy pozostały wizytówką rasy i sprawiły, że czarny terier zdobył uznanie na całym świecie jako doskonały pies obronny i towarzyszący.
Ten duży pies nie jest skomplikowanym ani szczególnie wymagającym towarzyszem, ale nie można bagatelizować jego potrzeb socjalnych. Zanim podejmiesz decyzję o zakupie, dowiedz się, czego naprawdę potrzebuje ta rasa.
Udanej lektury!
W skrócie o rasie
Wysokość w kłębie | Samce powinny mierzyć 72 – 76 cm, ale nie mogą być niższe niż 70 cm i wyższe niż 78 cm. Suki powinny mierzyć 68 – 72 cm, ale nie mogą być niższe niż 66 cm i wyższe niż 74 cm |
Masa ciała | Samce powinny ważyć między 50 a 60 kg. Samice między 45 a 50 kg. |
Umaszczenie | Czarne lub przesiana szarym włosem na maksymalnej powierzchni 30% ciała. |
Kolor oczu | Ciemne z czarnymi powiekami. |
Pochodzenie | Rosja |

Skąd pochodzi czarny terier rosyjski?
Czarny terier rosyjski to pies, którego historia zaczyna się w powojennej Rosji, a dokładniej w laboratoriach wojskowych. Rasa ta nie powstała przypadkiem ani z pasji do pięknych psów wystawowych. Celem było stworzenie idealnego psa do zadań specjalnych – silnego, lojalnego, odpornego na trudne warunki i łatwego do wyszkolenia.
Wszystko zaczęło się po II wojnie światowej, kiedy rosyjscy wojskowi kynolodzy z ośrodka Czerwona Gwiazda pod Moskwą rozpoczęli intensywne prace hodowlane. Psy miały służyć w armii nie tylko jako stróże, ale również jako pomocnicy w zadaniach specjalnych. Do krzyżówek wykorzystano m.in. rottweilery, airedale teriery i sznaucery olbrzymy – te ostatnie odegrały kluczową rolę w kształtowaniu wyglądu i charakteru nowej rasy.
Początkowo budowano bazę hodowlaną, sprowadzając psy z Europy Zachodniej. Okazało się jednak, że nie radziły sobie one z surowym rosyjskim klimatem. Z kolei rodzime rasy były zbyt niezależne i trudne do ułożenia. Potrzeba stworzenia zupełnie nowego psa użytkowego stała się więc oczywista. Eksperymentowano z różnymi połączeniami, skupiając się przede wszystkim na psychice – ważniejsze od wyglądu było to, jak pies reaguje na stres, jak szybko się uczy i czy potrafi współpracować z człowiekiem.
W 1956 roku pojawił się pierwszy oficjalny wzorzec rasy, a hodowla nabrała tempa. W 1979 roku uznano, że czarny terier rosyjski osiągnął swój docelowy typ – zarówno fizyczny, jak i psychiczny. Międzynarodowa organizacja FCI oficjalnie uznała rasę w 1984 roku, a jej wzorzec został zatwierdzony trzy lata później.
Eksterier czarnego teriera rosyjskiego
Czarny terier rosyjski to duży pies o atletycznej budowie i niebanalnym wyglądzie. Historia rasy pokazuje jednak, że dla rosyjskich kynologów znacznie ważniejsze były cechy użytkowe niż sam wygląd. Nie oznacza to jednak, że obecny wzorzec rasy dopuszcza wady wpływające na zdrowie czy funkcjonalność psa.
Przede wszystkim czarny terier rosyjski nie powinien przypominać ras, od których pochodzi. Jedną z najważniejszych cech eksterieru jest masywna, ale proporcjonalna budowa ciała. Szczególnie charakterystyczna jest duża głowa, która musi stanowić co najmniej 40% wysokości psa w kłębie. Głowa powinna być porośnięta długim włosem, z wyraźnymi, szczeciniastymi brwiami, wąsami i brodą, które stanowią typową ozdobę tej rasy.
Według wzorca rasy każda część ciała psa powinna charakteryzować się następującymi cechami:
- Głowa: Proporcjonalna do reszty ciała, duża, masywna, długa.
- Czaszka: Średniej szerokości, z płaskim czołem i umiarkowanie zaznaczonym stopem i guzem potylicznym.
- Kufa: Mocna i szeroka, szeroka u nasady, zwężająca się ku nosowi, wąsy i broda nadają jej kanciasty, tępy kształt.
- Nos: Duży i czarny.
- Oczy: Średniej wielkości, owalne, osadzone szeroko i frontalnie.
- Uszy: Trójkątne, średniej wielkości, wiszące, symetryczne, grube i bez fałd.
- Szyja: Mocna, sucha, dobrze umięśniona, równa długości głowy.
- Tułów: Głęboki, pojemny z wysokim i rozbudowanemu kłębem. Grzbiet jest prosty i umięśniony, a zad szeroki i lekko opadający.
- Ogon: Gruby, wysoko osadzony i wesoło noszony, w kształcie sierpa lub szabli. W Rosji kopiowany.
- Kończyny przednie: Proste i równoległe z długimi łopatkami i umięśnionymi ramionami. Łapy duże z czarnymi pazurami i opuszkami.
- Kończyny tylne: Proste i równoległe, lecz ustawione szerzej niż przednie. Ustawione lekko za psem. Uda szerokie i umięśnione, łapy mniejsze niż przednie.
- Chód: Swobodny i harmonijny, energiczny.
Zachowanie i charakter
Czarny terier rosyjski to pies, który emanuje pewnością siebie i spokojem. Jest czujny, opanowany i nie szuka konfliktów, ale gdy wyczuje zagrożenie, potrafi błyskawicznie zareagować i stanąć w obronie. Równie szybko przyjmuje postawę gotowości obronnej, co spokoju, gdy zagrożenie mija. Ma silny instynkt terytorialny i doskonale sprawdza się w roli stróża. Wobec obcych pozostaje nieufny.
Z jednej strony to odważny i wytrzymały pies do zadań specjalnych, z drugiej – oddany towarzysz, który potrafi być czuły i przyjazny wobec domowników. Jest inteligentny, aktywny, pojętny i chętny do współpracy. Dobrze radzi sobie ze szkoleniem, jest żywiołowy, ale potrafi dostosować się do różnych warunków – zarówno klimatycznych, jak i domowych.
Czarny terier rosyjski w domu z dziećmi
W środowisku rodzinnym czarny terier rosyjski to pies silnie związany z bliskimi i przyjacielski. Odpowiednio wychowany i socjalizowany wykazuje silny instynkt obronny wobec swojego „stada”, dlatego dzieci otacza naturalną opieką.
Terier rosyjski jest stabilny emocjonalnie i nie reaguje impulsywnie na dziecięce hałasy. Ważne jednak, aby opiekunowie dbali o to, by zabawa dzieci z psem odbywała się pod nadzorem – głównie ze względu na jego dużą masę ciała.
Dzięki konsekwentnemu wychowaniu pies nie stanie się ani zbyt dominujący, ani nadopiekuńczy.
Czarny terier rosyjski, a inne zwierzęta domowe
Czarny terier rosyjski to pies, który potrzebuje jasnych zasad – także w relacjach z innymi zwierzętami. Najlepszym rozwiązaniem jest wychowywanie go od szczenięcia w towarzystwie innych zwierząt. Wtedy zwykle żyje z nimi w zgodzie, szczególnie jeśli nie próbują go zdominować.
Terier ma silny instynkt terytorialny i może mieć trudności z akceptacją obcych zwierząt na swoim terenie. Mniejsze zwierzęta domowe nie są mile widziane w jego otoczeniu – mogą być postrzegane jako potencjalna zdobycz.

Jak pielęgnować czarnego teriera rosyjskiego?
Czarny terier rosyjski to rasa pokryta gęstą, szorstką i dwuwarstwową okrywą. Warstwa zewnętrzna jest lekko pofalowana i wymaga odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych. Nie chodzi o przesadne modelowanie, lecz o podkreślenie elegancji, siły i zdecydowania, które emanują z sylwetki psa.
Trymowanie i strzyżenie są w przypadku tej rasy koniecznością – ułatwiają codzienną pielęgnację i ograniczają linienie. Włos pozostawiony w naturalnym stanie mierzy od 5 do 15 cm, a najdłuższy powinien być na głowie. Strzyżenie w tej okolicy powinno podkreślać proporcje psa, masywną głowę i silne ciało.
Do szczotkowania drutowatej sierści potrzebna jest twarda, średniej gęstości szczotka. Druciana szczotka najlepiej sprawdzi się przy rozczesywaniu podszerstka – jej igły muszą być na tyle długie, by sięgały do skóry. Długi włos teriera ma tendencję do elektryzowania się, dlatego warto używać odżywki antystatycznej – to kosmetyk niezbędny w codziennej pielęgnacji.
Zaniedbanie czesania prowadzi do zbijania się podszerstka i plątania włosów, co może być bolesne dla psa. W skrajnych przypadkach powstają kołtuny, które trzeba wyciąć, co pozostawia nieestetyczne dziury w okrywie.
Wychowanie i opieka
Czarny terier łatwo się uczy i jest posłuszny, dlatego bardzo szybko osiąga pozytywne efekty wychowawcze. Kluczową zasadą w jego szkoleniu jest konsekwencja oraz zrozumienie psich zachowań.
Warto wykorzystać jego silną potrzebę współpracy z człowiekiem i silne przywiązanie do opiekuna. To pies, który uwielbia intensywne zajęcia – nie zadowolą go monotonne spacery. Wśród proponowanych aktywności powinny znaleźć się ćwiczenia z posłuszeństwa, zabawy węchowe oraz różnego rodzaju zadania umysłowe.
Wczesna i odpowiednio prowadzona socjalizacja pomoże mu w przyszłości spokojnie reagować na gości wkraczających na teren, którego pilnuje.
Zdrowie
Terier rosyjski to pies odporny na zmienne warunki atmosferyczne – gęsty i dobrze rozwinięty podszerstek zapewnia mu doskonałą izolację. Poza wysoką odpornością rasa cechuje się także dużą wytrzymałością fizyczną, co przekłada się na jej zdolność do pracy i aktywności. Nie oznacza to jednak, że pies ten jest całkowicie wolny od problemów zdrowotnych.
Najczęściej występującą dolegliwością u tej rasy jest zwichnięcie soczewki, które następuje w wyniku zerwania więzadeł ją podtrzymujących. Problem pojawia się nagle i niestety często prowadzi do utraty wzroku, a nawet konieczności usunięcia oka z powodu rozwijającego się stanu zapalnego. Regularne monitorowanie oczu powinno stać się codzienną rutyną każdego właściciela czarnego teriera – szczególnie po intensywnej aktywności w terenie.
Ile żyje czarny terier rosyjski?
Przy odpowiedniej opiece czarny terier rosyjski może dożyć nawet 12 lat. Na jego długość życia wpływają nawyki zdrowotne, takie jak odpowiednie żywienie, regularna opieka weterynaryjna, aktywność fizyczna i stymulacja umysłowa.
Dobrą praktyką jest unikanie przekarmiania, kontrolowanie wagi, podawanie jakościowej karmy dostosowanej do etapu życia psa, a także szybkie reagowanie na pierwsze objawy chorób. Równie ważna jest codzienna dawka ruchu i intelektualnych wyzwań, dopasowana do wieku oraz kondycji psa.

Jak karmić teriera rosyjskiego?
Duży pies ma duże potrzeby, dlatego wszelkie braki i niedobory pokarmowe szybko odbiją się na jakości sierści, poziomie energii i ogólnym stanie zdrowia. Czarny terier rosyjski powinien być karmiony o stałych porach – najlepiej sprawdzają się dwa posiłki dziennie podawane w równych odstępach czasu.
Nigdy nie należy karmić psa tuż przed planowaną aktywnością fizyczną. Może to prowadzić do wymiotów, ospałości, a nawet do groźnego dla życia skrętu żołądka. Wartościowe posiłki na każdym etapie życia wspierają prawidłowy wzrost i rozwój adekwatny do wieku psa. Trzeba jednak pamiętać, że czarny terier rosyjski nie należy do tanich w utrzymaniu. Dlatego warto wybrać wysokiej jakości, zbilansowaną karmę suchą lub – po konsultacji ze specjalistą ds. żywienia – wdrożyć dietę BARF.
Cena teriera rosyjskiego z hodowli
Terier rosyjski pochodzący z zarejestrowanej hodowli kosztuje około 7000 zł. Na cenę składa się renoma hodowli, osiągnięcia wystawowe pary rodzicielskiej, ale także nakłady hodowcy na opiekę zdrowotną nad psami i ich socjalizację.
Ciekawostki o terierze rosyjskim
Czarny terier rosyjski brał udział w kontrowersyjnych badaniach genetycznych o charakterze propagandowym, prowadzonych przez radzieckiego biologa, prof. Trofima Łysenkę. Twierdził on, że cechy nabyte – na przykład te zdobywane podczas szkolenia – można przekazywać potomstwu. Czarny terier oraz moskiewski pies stróżujący miały być „dowodem” na to, że genetykę da się naginać zgodnie z ideologią. Choć teoria Łysenki została ostatecznie obalona, udział czarnego teriera w tych badaniach pozostał ciekawym i nieco mrocznym epizodem w historii rasy.